Tekir Kedi Temel ÖzellikleriTekir Kedi, melez bir ırktır. Diğer kedi ırkları gibi saf bir ırk
değildir, yine de ortak özellikleri bir başlık altında toplanabilecek
kadar benzer görünüş ve kişilik özellikleri sergileyebilir. Bu yüzden
ve evimizdeki birçok kedinin bu ırk başlığı altında toplanabileceği
mantığına dayanarak Tekir Kedi�yi kedi ırkları listemize aldık.
Adını postunun deseninden alan bu çok yaygın melez kedi cinsinin, Van
Kedisi veya Siyam Kedisi�nde olduğu gibi, karakter özelliklerini açık
seçik bir şekilde ortaya koyup tarif etmek olanağı yoktur. Hemen hepsi
tüm evcil kedilerin genel karekterini ve yapısını taşıyabilirler.
Görünüş ve Vücut Yapısı Bugünkü şekilleri ile, tekir kedilerin postundaki çizgili desenler
genel olarak çok bariz ve canlıdır. Oysa, arkeologların, mağara
duvarlarındaki resimlerden çıkarttıkları sonuçlara göre, bundan üç dört
bin yıl öncesinde Mısır kedilerinde görülen desenler çok soluk renkli
ve kırık hatlar halinde idi. Keza benzer gözlemler, o tarihlerde Avrupa
kedilerindeki desenlerin ve hatların da belli belirsiz olduğuna işaret
etmektedir.
Zaman içerisinde Mısır ve Avrupa kedi türleri birleştirilip melez cins
geliştirildikçe desenlerin daha bariz ve canlı bir hal aldığı
görülmüştür. Sonuçta bugünkü cazip renkli tekir postu ortaya çıkmıştır.
Tekir kedilere, postlarının desen, renk ve renk tonlarına göre
de---gıs---ik isimler verilir. Bu isimlere Türkçe hiçbir kitapta
rastlıyamadık, İngilizce kitaplarda karşımıza çıkan tekir türlerini de
aşağıdaki şekilde dilimize çevirmeye çalıştık.
Desen şekillerine Göre İsimlendirme 1) Mackerel Tabby/Classic Tabby (Uskumru Desenli/Klasik Desenli Tekir) ülkemizde ve dünyada en yaygın tür budur. Uskumru balığının renk ve
sırt desenini andıran koyu renk çizgilere sahiptir. Desenler çok
barizdir. Bacaklarda ve kuyrukta muntazam aralıklı bilezikler vardır.
Boyun nahiyesinde kırıksız, kesiksiz şekilde halkalar mevcuttur.
Başında, alın nahiyesinde M harfi şeklinde desen mevcuttur. Gözlerinin
iki tarafında dışa doğru kesiksiz çizgiler uzanır. Sırttan karına doğru
vücudun iki tarafında uzanan muntazam çizgiler mevcuttur. Yine vücudun
iki yanında, karına yakın bölgede irice birer leke mevcuttur. Bu
lekeler sırttan karına doğru uzanan çizgiler ile çevrilmiştir.
2) Blotched Tabby (Lekeli Tekir) Lekeler, yama şeklinde irili ufaklı toz veya is lekelerine benzer.
3) Spotted Tabby (Benekli Tekir) Büyük lekelerin küçük benekler haline dönüştüğü bir posta sahip olan
tekirdir. Bu beneklerin, klasik tekir çizgilerinin parçalanmasından
meydana gelip gelmediği konusu münakaşalıdır.
4) Ticked Tabby (Alaca Tekir) Genelde tekir hatları muhafaza edilmekle beraber Habeş ve Somali
kedilerinde olduğu gibi postun herbir tüyü siyah, kahverengi ve sarı
çizgilerle süslenmiş gibidir.
5) Patched Tabby (Yamalı Tekir) Bu tekirin post rengi çift tonlu olup adeta kaplumbağa rengini andırır,
bundan dolayı �tortoise = kaplumbağa� sözcüğünden mülhem olarak
İngilizcede �Torbie� de denilmektedir.
Renk ve Tonlara Göre İsimlendirme 1) Blue Tabby (Mavi Tekir)
2) Blue Patched Tabby (Yamalı Mavi Tekir)
3) Blue Silver Patced Tabby (Mavi Gümüşi Yamalı Tekir)
4) Blue Silver Tabby (Mavi Gümüşi Tekir)
5) Brown Tabby (Kahverengi Tekir)
6) Brown Patched Tabby (Kahverengi Yamalı Tekir)
7) Cameo Tabby (Akik Renkli Tekir)
Dilute Cameo Tabby (Açık Akik Renkli Tekir)
9) Chestnut Tabby (Kestane Renkli Tekir)
10) Chestnut Silver Tabby (Gümüşi Kestane Renkli Tekir)
11) Chocolate Silver Tabby (Gümüşi çukolata Renkli Tekir)
12) Cinnamon Tabby (Tarçın Renkli Tekir)
13) Cinnamon Silver Tabby (Gümüşi Tarçın Renkli Tekir)
14) Cream Tabby (Krem renkli Tekir)
15) Cream Silver Tabby (Gümüşi Krem Renkli Tekir)
16) Ebony Tabby (Abanoz Renkli Tekir)
17) Fawn Tabby (Sütlü Kahverenkli Tekir)
18) Fawn Silver Tabby (Gümüşi Sütlü Kahve Renkli Tekir)
19) Lavender Tabby (Lavanta ---cıc---eği Rengi Tekir)
20) Lavender Silver Tabby (Gümüşi Lavanta ---cıc---eği Tekir)
21) Red Tabby (Kızıl Tekir)
22) Silver Tabby (Gümüşi Tekir)
23) Silver Patched Tabby (Gümüşi Yamalı Tekir)
Bazı kedilerde, tekir desenlere ilaveten beyaz renkli bölgeler bulunabilir. Bunlar da şöyle isimlendirilmektedir:
24) Tabby and White (Beyazlı Tekir)
25) Patched Tabby and White (Beyazlı Yamalı Tekir)
26) Dilute Patched Tabby and White (Beyazlı Açık Yamalı Tekir)
27) Blue Tabby and White (Beyazlı Navi Tekir)
28) Blue Patched Tabby and White (Beyazlı Beyazlı Yamalı Mavi Tekir)
29) Blue Silver Tabby and White (Beyazlı Gümüşi Mavi Tekir)
30) Brown Tabby and White (Beyazlı Kahverengi Tekir)
31) Brown Patched Tabby and White (Beyazlı Kahverengi Yamalı Tekir)
32) Cameo Tabby and White (Beyazlı Akik Tekir)
33) Cream Tabby and White (Beyazlı Krem Rengi Tekir)
34) Red Tabby and White (Beyazlı Kızıl Tekir)
35) Silver Tabby and White (Beyazlı Gümüşi Tekir)
36) Silver Patched Tabby and White (Beyazlı, Gümüşi Yamalı Tekir)
Bazı aslen beyaz olan kedilerin, sadece baş, kuyruk, bacak gibi uç
kesimlerinde tekir desenler bulunmaktadır. Bunlara tekir çizgili Van
cinsi de denilmektedir.
37) Van Tabby (Tekir Desenli Van)
38) Van Tabby and White (Beyazlı Tekir Desenli Van)
39) Van Cream Tabby and White (Beyazlı Tekir Desenli Krem Van)
40) Van Parti Colour Tabby and White (Birden Fazla Renkli Beyazlı Tekir Desenli Van)
41) Van Red Tabby and White (Beyazlı Kızıl Tekir Desenli Van)
Tüy Bakımı Kökenine yönelik olarak çok farklı ihtiyaçları olabilir, genel kural
olarak tekir kedilerin tüy bakımları işkenceli ve uzun bir tören
halinde geçmez.
Kökeni Bugün, dünyanın hemen her köşesinde çok yaygın olarak rastlanan,
çeşitli renk tonlarındaki evcil tekir kediler, Eski Mısır'ın, Afrika
Vahşi Kedisi, ( Felis Sylvestris Lybica) ile Avrupa'nın Mahalli Vahşi
Kedisi (Felis Sylvestris Sylverstris)�ni n karışımından ortaya
çıkmıştır.
Yurdumuzda, pek çok evde beslenen tekir kedilere �Tekir� adı
verilmektedir. Tekir, yaygın bir kedi ismi haline gelmiştir. Hemen şuna
işaret edelim ki, evlerde beslenen kedilerin büyük kısmı tekir kedi
guruplarından birine aittir.
Tabi ülkemizdeki, ---cög---unluğunu tekir kedilerin oluşturduğu sokak
kedilerini de unutmamamız gerekir. Yazımızı hazırlarken müracaat
ettiğimiz kaynaklardan anladığımıza göre, Tekir - Tabby , İngilizce
konuşulan ülkelerde de has isim olarak kullanılmaktadır.
Tekir sözcüğü aslında bir post desenini ifade etmektedir. Türkçe'deki
Tekir sözcüğünün etimolojik kökeni Eski Yunan ve Latin dillerindeki
kaplan anlamındaki tigris sözcüğüne dayanmaktadır. Bugün tekir, kaplan
gibi sırtı çizgili ve benekli olan anlamında kullanılmaktadır. Nitekim,
Fransızca'da tekir kedinin karşılığı, chat tigré dir. İtalyanca'da,
gatto tigrato, Almanca'da tiger katze denilmektedir. İngilizce'deki
tabby cat sözcüğü ise biraz farklı bir hikayeye dayanmaktadır.
"Bağdat'ın, Attabiye adlı bir semti veya banliyösü mevcuttur. Burada
çok uzun yıllar önce, attabi denilen tafta cinsi ipekli bir kumaş
dokunmaktadır. Bu kumaş, kaplanın çizgilerini andıran hatlarla
düzenlenmiş bir desen taşımaktadır. İngiltere'ye bu kumaş ithal
edilmektedir ve oldukça revaçtadır. Melez tekir kediler İngiltere'de de
yaygınlaşırken, bunlara önceleri tiger cat denilirken, sonradan kumaşın
adı ağır basmış ve attabi'den mülhem tabby denilmeye başlanmıştır."